De Nederlandse Banken ING, ABN/Fortis, SNS en Rabobank zijn geslaagd voor de Europese stresstesten voor banken. De gemiddelde tier 1 ratio van deze banken komt na twee jaar stress uit op 10,3%.
De tier 1 ratio (zie ook rating banken) is een indicator van de solvabiliteit van het bankwezen waarin alleen de beste kwaliteit kapitaal, het zogenoemde tier 1 kapitaal wordt meegeteld. Bij alle vier banken blijft de tier 1 ratio ruim boven de door CEBS gestelde benchmark van 6% (het wettelijk vereiste minimum is 4%).
Daarnaast hebben NIBC, F. van Lanschot, Binck Bank, Kasbank en Friesland Bank vrijwillig meegedaan aan de stresstest en hun individuele resultaten bekend gemaakt.
Scenario’s
De stresstest gaat uit van twee scenario’s: een “benchmark” en een “adverse” scenario. De Europese Commissie en de ECB hebben deze scenario’s samen opgesteld. Per land worden macro-economische ontwikkelingen voor de komende twee jaar voorgeschreven. Alle banken moeten deze ontwikkelingen doorrekenen.
Het benchmark scenario (scenario 1) is gebaseerd op verwachtingen over economische groei en dient als basis voor de vergelijking met het adverse scenario. Het benchmark scenario gaat voor Nederland uit van een voorzichtig herstel van de economie, hoewel de werkloosheid na-ijlend nog oploopt. Huizenprijzen en commercieel vastgoedprijzen blijven in dit scenario stabiel.
Het adverse scenario (scenario 2) vormt de kern van de stresstest en gaat uit van zwaarder economisch weer, leidend tot aanzienlijke stress. Dit scenario veronderstelt een double dip-recessie, waarin de Nederlandse economie, na het dieptepunt in 2009, in de komende twee jaar nogmaals krimpt met 1%. Een wereldwijde vertrouwenscrisis, gevolgd door inzakkende wereldhandel en negatieve vermogenseffecten veroorzaken in dit scenario aanhoudende economische malaise. De Nederlandse werkloosheid stijgt in dit hypothetische scenario tot een hoogte van 7%. De driemaands rente loopt in het scenario in korte tijd op naar 3,3% procent en de tienjaars rente naar 4,9%, waardoor de rentetermijnstructuur vervlakt en de rentemarge verkleint. Banken dienen de effecten van een huizenprijsdaling van 20% over een periode van twee jaar door te rekenen. Eenzelfde schok wordt toegepast op commercieel vastgoed. Deze schokken zijn bijna net zo groot als die waardoor de huizenmarkt begin jaren ’80 werd getroffen. Ook aandelenmarkten dalen in het stress-scenario over twee jaar tijd met 20%. Daarnaast zijn schokken voorgeschreven voor spreads en voor het handelsboek van banken.
Het stress-scenario kijkt ook naar landenrisico (scenario 3). De gehanteerde schokken leiden tot additionele afschrijvingen op uitzettingen in het bankenboek en haircuts op staatsobligaties in het handelsboek van
banken. Verder wordt aangenomen dat de schokken op aandelen-, krediet- en onroerendgoedmarkten tegelijk optreden. In het scenario is verder verondersteld dat de balans van banken niet verder groeit.
Uitkomsten van de stress test per bank
Hieronder een overzicht van de tier 1 ratio’s per bank per scenario en de stand van eind 2009. Wat opvalt is dat ABN AMRO en NIBC de grootste verandering hebben bij scenario 2 en scenario 3 en SNS het minst gevoelige lijkt.
| Bank | Eind 2009 (Tier 1) | Scenario 1 | Scenario 2 | Scenario 3 |
| ABN AMRO | 13.0% | 12.0% | 10.3% | 9.9% |
| ING | 10.2% | 11.2% | 9.1% | 8.8% |
| Rabobank | 14.1% | 14.8% | 12.7% | 12.5% |
| SNS | 10.7% | 12.0% | 10.8% | 10.5% |
| Van Lanschot | 10.1% | 10.1% | 9.3% | 9.0% |
| NIBC | 15.5% | 14.8% | 12.3% | 12.2% |
| Friesland Bank | 10.0% | 10.3% | 9.7% | 9.6% |
| KasBank | 21.6% | 22.8% | 20.9% | 20.7% |
| Binck Bank | – | – | – | – |
Hieronder enkele reacties van de banken zelf.
ABN AMRO
ABN Amro Bank voldoet ruimschoots aan vereisten van de Europese stresstest, die werd gecoördineerd door de Europese toezichthouder CEBS, de Europese Centrale Bank (ECB) en De Nederlandsche Bank (DNB). Dat heeft de bank vrijdag bekendgemaakt.
Kernvermogen
Op basis van het stressscenario in 2011 is de geschatte ratio voor haar kernvermogen, de zogenoemde tier 1 ratio, uitgekomen op 10,3 procent. Dit is ruim boven het door CEBS vastgestelde minimum van 6 procent. Het effect van een extra schokscenario van overheden op het kernvermogen zou nog eens 40 basispunten bedragen. De tier 1 ratio eind 2011 zou daarmee uitkomen op 9,9 procent, aldus het bankconcern.
Rabobank
De Rabobank loopt naar eigen zeggen weinig risico bij eventuele economische tegenvallers, mede door de sterke kapitaalbuffers.Op basis van het stressscenario in 2011 is de geschatte ratio voor haar kernvermogen, de zogenoemde tier 1 ratio, uitgekomen op 12,5 procent.
SNS Bank
SNS Bank zegt tevreden te zijn met de uitkomst van de stresstest van de Europese toezichthouder CEBS. De zogenoemde tier 1 ratio, het kernvermogen van de bank, komt in het ergste scenario uit op 10,5 procent. Dat is ruim boven de minimumeis van 6 procent. ”In het ergste geval hebben wij geen extra kapitaal nodig. Een positieve uitkomst”, aldus een woordvoerder.
ING
ING is comfortabel geslaagd voor de stresstest van de Europese toezichthouder CEBS en De Nederlandsche Bank. Dat meldde ING vrijdag nabeurs. Op basis van het stressscenario in 2011 is de geschatte ratio voor haar kernvermogen, de zogenoemde tier 1 ratio, uitgekomen op 8,8 procent. Daarmee blijft de bank boven de grens van 6 procent.
Aegon
Aegon wil vrijdag geen commentaar geven op de uitkomst van de stresstesten die vier grote Nederlandse banken hebben ondergaan. ”We willen de details eerst bestuderen voordat we een reactie geven”, aldus een woordvoerder van de verzekeraar vrijdag. Aegon onderging geen test, maar is wel een grote speler in de Nederlandse financiële sector.
NIBC
Hoewel niet verplicht tot deelname aan de officiële stress test, heeft NIBC vrijwillig deelgenomen aan de Europese stress test om de markt een bondig en transparant inzicht te geven in de bank. De stress test resultaten bevestigen onze sterke financiële positie met een Tier-1 ratio van 12,2% na het tweejarige stressscenario. Hiermee voldoen we dan ook ruimschoots aan de gestelde norm van 6%. Verder is het belangrijk om op te merken dat NIBC geen staatsobligaties bezit.
